Frascati DOC, wino w Lacjum
Frascati DOC to jedno ze słynniejszych win produkowanych w Regionie Lazio który od wieków słynie z produkcji wina. Kiedy na Instagramie zadałam pytanie, jakie wina z Lazio są Wam znane, to na 100 wyświetleń odpowiedź brzmiała: Żadne! Czyli tak jak się spodziewałam, wina z Lazio nie są w ogóle znane na świecie. Rodzi się zatem kolejne pytanie: dlaczego? Przecież ten region ma wszystko co trzeba aby stworzyć wyśmienite wino: dobrą glebę, duże nasłonecznienie, łagodny klimat, więc dlaczego?
Przyczyna była prozaiczna. Przez długi czas brakowało tutaj – w regionie Lazio – doświadczonych producentów. Ci którzy w Lazio produkowali wina stawiali bardziej na jego ilość niż na jakość. Wino było produkowane po to aby je szybko wyprodukować, sprzedać i jeszcze szybciej wypić w charakterystycznych „Fraschettach”.
Fraschetta to lokal do którego rzymianie przychodzili z własnym jedzeniem a właściciel „oste” serwował wino własnej produkcji – lane z beczki. Było to zwykle wino półwytrawne, lekko musujące i o niskim stężeniu alkoholu; produkowane z białych lub czerwonych szczepów; wypijane w przeciągu roku kiedy jeszcze nie zdążyło właściwie dojrzeć, tzw młode wino.
Pozytywne zmiany.
Na szczęście od kilkudziesięciu lat sytuacja w Lazio uległa zmianie. Coraz więcej winnic zrewolucjonizowało swoje podejście do sposobu uprawiania winorośli i produkcji wina. Winiarze zaczęli kłaść coraz większy nacisk na jakość. produkowanych przez nich win. Gęściej sadzono samą winorośl; z mniejszą ilością gron na pnączu. Przed tłoczeniem selekcjonowano kiście, zaczęto też dobierać odpowiednie, lepsze drożdże do fermentacji. To jednak tylko niektóre praktyki polepszające jakość wina. Inne są tajemnicą produventów.
Najsłynniejsze wino w Lazio Frascati DOC.
W Lazio produkowane są białe i czerwone wina jednak dzisiaj chciałam Wam opowiedzieć o tym najsłynniejszym, o winie zwanym „Frascati”. Nazwa wywodzi się od jednego z małych miasteczek wchodzących w skład tak zwanych Castelli Romani czyli Rzymskich zamków, położonych w odległości 40 kilometrów na południowy wschód od stolicy Włoch. Frascati słynęło kiedyś wyłącznie ze swoich pięknych renesansowych pałaców teraz zaś oprócz tego, sławę zawdzięcza przede wszystkim produkcji wybornego wina.
Frascati to idealne miejsce dla winorośli. Położenie jego na wysokości 320 m nad poziomem morza sprawia, że latem kiedy w Rzymie – w ciągu dnia – temperatura przekracza często 40 stopni tutaj jest zawsze chłodniej a kiedy jeszcze do tego, w nocy, temperatura spada o kolejnych kilka stopni, pozwala to aby winogrono wzbogaciło się o przepiękne aromaty, które później odnajdujemy popijając wino z kieliszków. Jednak to co najbardziej wpływa na jakość. wina produkowanego w tej okolicy to jest ziemia, podłoże na którym rośnie winorośl.
Miasteczko powstało na wzgórzu, które jest częścią wulkanu zwanego Vulcano Laziale. Piach i pył, które wydobywały się z jego wnętrza, osiadając na podłożu, pod wpływem trwającego wieki ciśnienia, utworzyły warstwę ziemi, która przekształciła się w tuf a że ten jest porowaty to dobrze utrzymuje ciepło nawet w chłodniejszych porach roku, co sprzyja wegetacji. Z drugiej strony porowatość tufu sprawia, że pozwala spływać wodzie z wyższych warstw podłoża i gromadzić w jego niższych poziomach czym z kolei mobilizuje winorośl do zapuszczenia głębokich korzeni, które nie tylko wzmacniają roślinę ale również pozwalają jej na wydobycie z ziemi wraz z wodą rożnych soli mineralnych. To one wzbogacają wino dając mu bardziej wyrazisty smak. Wina produkowane na wulkanicznej glebie często maja aromat owoców cytrusowych i migdałów. Charakteryzuje je wysoka kwasowość co zapewnia im długie życie.
Szczep Malvasia.
Frascati DOC to wytrawne białe wino które jest mieszanka rożnych szczepów wśród których głównym jest szczep Malvasia.
Malvasia to szczep występujący w wielu wersjach białych i czerwonych i można go znaleźć praktycznie na całym świecie. Sad pochodzi szczep Malvasia? Najprawdopodobniej z Peloponezu, czyli z Grecji od nazwy greckiego portu – Monembasia, gdzie ten szczep początkowo był uprawiany i od XII wieku znane jako wino słodkie. We Włoszech zostało rozpowszechnione dopiero od początku XV wieku, kiedy wenecjanie opanowali tę cześć Peloponezu gdzie uprawiano szczep Malvasia i kiedy kupcy weneccy sprowadzili go na półwysep apeniński zmieniając przy tym jego nazwę na Monemvasia. Kiedy w 1570 roku Turcy podbili Grecję, Wenecjanie zaczęli uprawiać ten szczep w swoich okolicach a następnie wszędzie tam gdzie docierały ich wpływy co sprawiło, ż powoli malvasia staje się najbardziej uprawianym szczepem w Europie. Obecnie znamy okolo16 różnych klonów o tej samej nazwie ale o różnych charakterystykach i trudno jest powiedzieć który z nich był tym pierwszym.
Malvasia uprawiana w Lazio nazywana jest „malvasia puntinata” czyli „malvasia kropkowana” ponieważ kiedy grono dojrzewa, to malutka czarna kropka zaznacza pępek jagody. W tej chwili ten klon został w dużej mierze wyeliminowany z produkcji ponieważ był zbyt trudny w uprawie i zbyt podatny na wiele chorób a i z samych winogron uzyskiwało się zbyt mało moszczu. Obecnie „malvasia puntinata” zastąpił szczep „malvasia di candia”. Ten szczep jest prostszy w uprawie chociaż nie daje już takiej samej wysokiej jakości.
Jak smakuje wino Frascati?
Wino występuje w wielu wersjach: Frascati DOC, Frascati Superiore DOCG (większa zawartość alkoholu) i Frascati Superiore Riserva DOCG (dłuższy okres leżakowania min 12 miesięcy z czego co najmniej 3 miesiące w butelce).
Charakterystyką wina produkowanego ze szczepu „malvasia puntinata” albo „malvasia di candia” jest jego bardziej lub mniej intensywny aromat cytrusowy, morelowy, białych kwiatów i modu. Wulkaniczny grunt na którym rośnie winorośl wzbogaca wino w delikatny aromat migdałów. Wino w ustach jest pełne (zwykle nie ma mniej niż 13% alkoholu), o wysokiej kwasowości, którą wyczuwamy na bokach jerzyka. Wino jest lekko słonawe co sprawia, że po wypiciu w ustach pozostaje lekka i bardzo przyjemna gorycz.
Co zjeść do wina Frascati DOC?
Frascati najlepiej łączy się z daniami lokalnej kuchni takimi jak; pasta alla carbonara lub cacio e pepe. Jeśli chcecie dowiedzieć się jak przygotować przepyszna carbonarę to zapraszam na mój kanał na YT – Rzymskie wakacje gdzie w sekcji wirtualne spacery kulinarne znajdziecie wszystkie wskazówki na temat tego jak przygotować najpyszniejsze rzymskie dania.
Moi ulubieni producenci wina Frascati DOC:
Frascati Superiore DOCG – Casale Marchese
Frascati DOC BIO 496 – De Sanctis
Frascati Superiore Riserva DOCG (wino na zdjęciu) – Gabriele Magno
Frascati Superiore Riserva DOCG Luna Mater – Fontana Candida
Frascati Superiore Riserva DOCG Epos – Poggio le Volpi