Oktawian August na Kwirynale

Oktawian August na Kwirynale

Oktawian August.

 

Oktawian August to wybitna postać z historii Imperium Rzymskiego. Z okazji dwutysięcznej rocznicy śmierci Oktawiana, zorganizowano wystawę poświeconą wyjątkowemu Rzymianinowi w Scuderie del Quirinale, która potrwa do 09 lutego 2014 roku. Wystawa prezentuje kolejne etapy  olśniewającej kariery Augusta, równolegle z narodzinami nowej epoki historycznej. Adoptowany syn i pra- bratanek Juliusza Cezara – Oktawian August, był człowiekiem obdarzonym wyjątkową charyzmą i przenikliwością polityczną. Udało mu się położyć kres trwającej latami krwawej walce bratobójczej, co zakończyło czasy  Republiki Rzymskiej i stało się początkiem Imperium. Jego panowanie  trwało ponad czterdzieści lat i było najdłuższe w historii Rzymu. W tym okresie Imperium osiągnęło moment największej ekspansji, obejmując całość basenu Morza Śródziemnego od Hiszpanii do Turcji przez Grecję i Niemcy. Oktawian August zmarł 19 sierpnia 14 roku n.e. w Noli. Był pierwszym cesarzem rzymskim i panował od 16 stycznia 27 roku p.n.e. do śmierci, jako Imperator Cesar August.

 

Pax romana, pax augusta.

 

Koniec wojny domowej spowodował, iż okres rządów August zapisano w historii jako era dobrobytu i obfitości. Okres panowania Oktawiana Augusta jest określany często mianem pax Romana, czas pokoju. Panuje ogólny pogląd, że był to okres względnego spokoju, pozbawiony walk. Tak naprawdę jednak na terenach przygranicznych bez przerwy toczono walki i to na każdym krańcu rozległego Imperium. Okres panowania Oktawiana uznawany jest za złoty wiek literatury rzymskiej. Tworzyli wówczas m.in. Horacy i Wergiliusz – ten ostatni otrzymał od Oktawiana Augusta zlecenie na napisanie narodowego eposu dla Rzymian, który legitymizowałby władzę Oktawiana i jednoczył lud wokół tradycyjnych wierzeń i historii legendarnej. Tak powstała Eneida.

 

Rozkwit sztuki.

 

Za czasów Augusta rozkwitała również sztuka. W tym okresie odbudowywano świątynie, wznoszono sanktuaria bóstw „opiekunów rodu julijskiego” i jego samego, m.in. Wenus Rodzicielki na Forum Juliusza, Marsa Mściciela na Forum Augusta, Victorii, Apollo w Palatynie, którego uważał za osobistego opiekuna, zwłaszcza po zwycięskiej bitwie pod Akcjum). Usunięto natomiast bóstwa wschodnie i zakazano ich kultu.

 

Wystawa na Kwirinale.

 

Wystawa w Scuderie del Quirinale zgromadziła około 200 eksponatów najwyższej wartości artystycznej, oferując odwiedzającym możliwość śledzenia życia i kariery Oktawiana Augusta równolegle z rozwojem kultury artystycznej, która jest do dziś uznawana jako kamień węgielny cywilizacji zachodniej.

 

Jakie dzieła można zobaczyć?

 

Wystawa obejmuje słynne posągi Augusta, które obok siebie pokazywane są po raz pierwszy. Augustus jako Pontifex Maximus z Via Labicana, obecnie w Museo Nazionale Romano, August z Prima Porta z Muzeów Watykańskich. Ta ostatnia rzeźba jest ustawiona obok klasycznego modelu, słynnej Doryphoros z Muzeum Archeologiczne w Neapolu i uchodzi  za par excellence  rzeźbiarskiej doskonałości epoki klasycznej. Odwiedzający mogą podziwiać część brązowego posągu cesarza, jaki odnaleziono na dnie Morza Egejskiego, który został wypożyczony przez Ateny. Zobaczyć można też wspaniałe popiersie z brązu,  obecnie własność  British Museum, pochodzi z Meroe ( Nubia, Egipt).

 

Złoty wiek.

 

Przywołujące rozkwit złotego wieku tzw. płaskorzeźby Grimani przedstawiające dzikie zwierzęta podczas karmienia  młodych, zostały przywiezione na tę wystawę z Kunsthistorisches Museum w Wiedniu i Muzeum w Palestrina. Ponadto niezwykle ważna jest grupa Niobids, oryginalne rzeźby greckie, które znajdowały się w Horti Sallustiani w Rzymie za czasów Augusta. Grupy rzeźbiarskie, wyrażające nowy klasycyzm, są prezentowane przez takie olśniewające przykłady sztuki dekoracyjnej, jak  wyroby ze srebra ze skarbów z Boscoreale , wyjątkowo wypożyczonych przez Luwr. Jest to zespół naczyń i ozdób srebrnych  powstałych na przełomie I w. p.n.e. i I w. n.e. Najcenniejsze z nich to skyfosy z reliefowymi scenami  przedstawiającymi cesarzy Augusta i Tyberiusza podczas różnego rodzaju uroczystości oficjalnych. Wystawa prezentuje również  płaskorzeźby, które obecnie podzielone są między Hiszpanią i Węgrami. Pochodzą one z publicznego budynku, pierwotnie wzniesionego w Kampanii dla upamiętnienia Augusta.

 

Śmierć cesarza narodziny imperium.

 

Postać Oktawiana Augusta wniosła wiele do historii światowej w wielu dziedzinach. Z Oktawianem wiąże się także pochodzenie kilku sentencji… Według tradycji władca na łożu śmierci miał użyć zwrotu, którym rzymscy aktorzy kończyli przedstawienia: acta est fabula – „sztuka odegrana”. Według innych źródeł, jego ostatnie słowa to: Plaudite cives, comoedia finita est – „klaszczcie obywatele, komedia skończona”.